امسال دهمین سالگرد اعزام کاوشگرهای دوقلو، اسپیریت و آپورچونیتی به مریخ است.

موزه هوافضای واشنگتن به این مناسبت یک گالری از عکس های این کاوشگرها به نمایش گذاشته که حاصل ده سال تلاش دو مریخ نورد است.

دو کاوشگر ظاهر خیلی پیچیده ای ندارند. موجوداتی نسبتا نحیف به نظر می رسند.

بخش چشمگیر آنها در واقع بدنه ای از صفحات خورشیدی است که روی شش چرخ نصب شده. البته این دو کاوشگر به یک بازوی خودکار که قادر به حفاری سنگ ها و نمونه برداری برای تحلیل در یک آزمایشگاه کوچک مجهز هستند.

علیرغم این جثه کم جان توانایی خارق العاده ای برای تحقیق در محیط طاقت فرسای سرزمینی ناشناخته داشته اند.

دکتر جان گرانت، زمین شناس در موزه هوافضای آمریکا که خود زمانی در این پروژه شرکت داشته به بی بی سی فارسی می گوید: "مریخ نوردها اساسا طراحی شدند تا ژئولوژی دو نقطه در مریخ را بررسی کنند. اما هدف اصلی، کشف این مساله بود که آب چگونه به این نقاط شکل داده و هر دو ماموریت از نظر کشفیات فوق العاده موفق بوده اند."

یکی از وظایف اصلی مریخ نوردها یافتن و بررسی طیف وسیعی از سنگ ها و صخره هایی بود که سرنخ هایی از گذشته مریخ به دست می دهند. البته در این مورد محققان را مایوس هم نکرده است.

دکتر گرانت می گوید: "یافته های اسپیریت و آپورچونیتی هر دو نشان می دهد که نقاطی که بررسی کرده اند زمانی خیلی متفاوت از امروز بوده. آب خیلی بیشتری آنجا وجود داشته و این آب در نقاطی بوده که آنها را قابل سکونت می کرده. نه اینکه لزوما آثار حیات در این نقاط وجود داشته، اما شرایط دوام حیات وجود داشته است."

این مجموعه عکس ها فقط سرگذشت مریخ را بازگو نمی کند، بلکه دریچه ای است به روی سفرها و ماجراهای دو جستجوگر در سرزمینی غریب.

گاه آنچه از خود به جا گذاشته اند، مانند تصاویر لاشه واحد فرود یا چتر فرود و سکوی اولیه ای که کاوشگرها از آن خارج شدند.

در عکسی دیگر رد چرخ های آپورچونیتی تا جایی که چشم کار می کند در ناحیه ای بیابانی روی ماسه ها دیده می شود. آپورچنیتی وقتی این عکس را گرفت در حال رفتن از یک نقطه تحقیق به نقطه دیگر بود.

همچنین در این مجموعه عکس شگفت انگیزی از غروب خورشید هست که طرفداران زیادی دارد.

دکتر گرانت که یک نسخه از این عکس را در خانه اش دارد می گوید: "ماموریت های اسپیریت و آپورچونیتی حیرت انگیز است. از این نظر که آنها طراحی شده بودند تا فقط سه ماه دوام آورند، تا مسافتی نه بیش از صدها متر و حداکثر یک کیلومتر را طی کنند."

او می افزاید: "اما آپورچونیتی بیش از ده سال دوام آورده و بیش از ۳۸ کیلومتری را طی کرده. مشاهده کشفیات هر دو کاوشگر گویای این مساله است که این ماموریت در کنار سایر مطالعات موفق مریخ در صدر این نوع ماموریت ها قرار می گیرد."

اسپیریت چهار سال قبل از کار بازایستاد.

آپورچونیتی بعد از ده سال همچنان آهسته و پیوسته پیش می رود و داستان های تازه ای برای گفتن خواهد داشت.

BBC NEWS